Roman van Monica Boschman
Uitgeverij Moira, 2023
Vormgeving: Jet Westbroek
Een boek in een doosje. Je weet meteen dat je iets bijzonders in handen hebt. Het woord ‘zolder’ doet je aan dozen denken. In sommige vind je een schat, in andere een schok. Het lijkt wel schatgraven voor je het opvallend ingenaaide werkje te pakken hebt. Het omslag met wolken, donker, zacht, de blauwe lucht. Dat is wat je uit een zolderraam ziet.
Als je het boek voorzichtig open laat vallen, blijkt dat het op een bijzondere manier is opgemaakt, met kleurverschillen in de achtergrond van de tekst. Hoewel op de flaptekst al iets van de bedoeling daarvan was prijsgegeven, kostte het mij even tijd, tot ik het huiverend begon te snappen.
De schrijfster was voor een maand “writer in residence” (gastschrijver) op IJsland, in het huis dat de IJslandse schrijver Gunnar Gunnarsson liet bouwen. In Nederland is zijn novelle De Goede Herder bekend.
Monica Boschman wilde een cyclus gedichten schrijven over een vrouw die de bergen in trekt, want ze is meer dichter dan prozaschrijver. Ze kwam thuis met een roman, Zolderdagen. ‘Het diende zich aan,’ zoals zij zelf zegt. Het is geen toeval dat de roman gelijk met haar dichtbundel Vindersloon in juni van dit jaar uitkwam.
Het is trouwens ook zo gek niet, dat Zolderdagen de associatie oproept met een bergtocht, hoge toppen, afschrikwekkende dalen. In rijke en rake taal neemt Monica Boschman je mee op haar reis in afzondering. Je hoort de moeder, je luistert naar de dochters. Verrassend, confronterend, ontroerend. ‘Woorden waar je geen weet van hebt’ om liefde, verdriet, rouw, onzekerheid, schaamte, geheimen, vergeving, moed mee uit te drukken. Moed om in handen te nemen wat in goed gesloten dozen geborgen zit; moed om wat vastgepakt moet worden, los te laten.
Het komt heel dichtbij, wat voor reis jij zelf ook maakt. Ik voelde het soms letterlijk in mijn lijf.
‘Maakten we de reis voor niets?’
‘Moet je eerst uitrusten om goed te kunnen springen?’
Een paar vragen, die op de laatste paar bladzijden worden gesteld.
Als alles bezonken is, begrijp je die vragen en kun je die waarschijnlijk beantwoorden.
Het boek mag terug in de doos. Zolderdagen staat erop. Goed bewaren. Koesteren. Zo nu en dan weer schatgraven.
Emmy
