Wat staat me te wachten in het historische en statige Zwanenbroedershuis in het centrum van Den Bosch? Ik hoor bij de uitverkorenen die de 70ste verjaardag van een van de leden van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap mee mogen vieren. Een genootschap dat al in de middeleeuwen is opgericht, in 1318. De oorspronkelijk missie was de zorg voor hulpbehoevenden en de verering van Maria. Op het moment dat de uitnodiging op de deurmat valt, begint mijn voorpret. Dit is een mooie gelegenheid om mezelf eens feestelijk uit te dossen, passend bij deze bijzondere ambiance.
Verkleden vond ik als kind al prachtig. Op vierjarige leeftijd werd ik aangekleed als Roodkapje, compleet met rood mutsje en rieten mandje. Ik mocht een versje opzeggen bij het afscheid van de directeur van de Zuivelfabriek in Bakel. Mijn vader werd zijn opvolger en ons gezin verhuisde naar de woning die bij die functie hoorde.
Als vijftienjarige kreeg ik, bij het afscheidstoneelstuk van de middelbare school, de hoofdrol als prinses in een sprookjesachtig verhaal. De handwerkzuster had van een zachtgroene, glimmende stof een jurk gemaakt met een wijde lange rok. Slechte herinneringen heb ik aan de eerste doorpas-ronde. Zo gênant om je voor de ogen van een non te moeten verkleden. Maar haar uitroep:’Je hebt wel heel weinig boezem,’ bracht het schaamrood op mijn kaken. Zuster Catharina heeft daarna haar best gedaan om met ingenieuze plooitjes mij een beter voorkomen te geven en zo mijn sprietige jonge meisjeslijf wat te camoufleren. Daar was ik haar dankbaar voor.
Opgetogen sta ik met de uitnodiging in de hand. Ik lees geen speciale kledingvoorschriften, dus dat geeft keuzevrijheid. Met een vriendin ga ik naar een kledingzaak die gespecialiseerd is in bruids- en galakleding. Met een eerste selectie jurken verdwijn ik in de paskamer. De donkerblauwe strapless jurk vind ik nogal riskant. Ik zal drukker zijn met de jurk in het gareel houden dan met feestvieren, denk ik. Daarna paradeer ik door de winkel in een Spaans gewaad: een strak bovenlijfje en veel ruches aan de zwierige rok. ‘Te opvallend in zo’n middeleeuwse omgeving,’ is het commentaar. Dan reikt de verkoopster mij een crèmekleurige, soepel vallende jurk aan. Een chic en toch een beetje uitdagend model met één blote schouder. Die staat me beeldig. ‘Voldoende houvast om niet af te zakken,’ reageer ik. Mooie pumps en een clutch in een bijpassende kleur maken mijn outfit compleet.
Enkele weken later ga ik de brede trap naar de feestzaal op. Links van mij zie ik een schilderij van koningin Juliana en even later een charmante prinses Beatrix als jonge vrouw. Van koning Willem-Alexander hangt er een portret in de grote zaal. De nauwe band met het koningshuis wordt hiermee geïllustreerd. Deze leden zijn, met prinses Irene, koninklijke Zwanenbroeders.
Later op die middag zal ik horen dat zowel katholieken als protestanten, mannen zowel als vrouwen opgenomen kunnen worden in de broederschap. Het aantal vrouwen is wel in de minderheid.
Door wijd openstaande deuren ga ik de zaal binnen. Er lopen al veel stijlvol geklede gasten rond. Ik word overrompeld door de inrichting. Rondom hebben de muren een klassieke houten lambrisering en als ik omhoog kijk, zie ik een schitterend gebeeldhouwd plafond. Naast de ramen hangen brocante gordijnen en overal zijn er kunstschatten en schilderijen. Er is maar een minpuntje: een jazzorkestje dat achter in de zaal speelt. Dat valt volledig uit de toon.
Later dwaal ik rond door de vele kamers en zalen vol met koorboeken, altaarstukken en prachtige, met pluche beklede, eetkamerstoelen. Het persoonlijke wapen van onze koning is geborduurd op de zetel die Zijne Majesteit, bij zijn aanwezigheid in het Zwanenbroederhuis, gebruikt. Jaarlijks is er een ‘Broederlijke Maaltijd’ waarbij ook hij aanwezig is.
Overal kom ik afbeeldingen tegen van witte zwanen. Aan de voorkant, op de top van de gevel van dit neogotische gebouw, staat een beeld van een zwaan. Maar ook op tekeningen en schilderijen zie ik zwanen. De zwaan verwijst naar de zwanenmaaltijden van de Broederschap, die hier in het verleden jaarlijks werden genuttigd. Maar de zwaan symboliseert ook de levenslange, onvoorwaardelijke en trouwe vriendschap tussen de leden van het genootschap.
Wat een buitenkans voor mij en mijn lief om in deze schitterende omgeving met zoveel prachtig uitgedoste feestvierders aanwezig te mogen zijn.
Nelleke
