De dichtbundel ‘Soms droom ik dat. Een keuze uit haar gedichten’ van M. Vasalis staat eenzaam en alleen op een plank in de bibliotheek. De bibliothecaresse verontschuldigt zich dat er op dit moment niets te kiezen is op poëzie-gebied. Nu de vestiging in Sint-Oedenrode wat ruimer in zijn jasje zit, zal er binnenkort zeker meer aanbod komen. Ik knik haar vriendelijk toe: ‘Dit is precies wat ik zoek.’ Met een glimlach loop ik de deur uit.
Het werk van M. Vasalis (pseudoniem van Margaretha Droogleever Fortuyn-Leenmans, 1909-1998) wordt door iedere generatie opnieuw ontdekt. Dit maakt haar een van de meestgelezen dichters uit de Nederlandse literatuur. Deze woorden lees ik op de achterkant van deze uitgave.
In mijn hand heb ik een boekje van uitgeverij Rainbow b.v. uit 2020. Het is een selectie van vele iconische gedichten uit haar vier dichtbundels.
De titel van deze verzamelbundel ‘Soms droom ik dat…’ is een zin uit het gedicht ‘Zachter’. Al bladerend door dit handzaam exemplaar vind ik dat op bladzijde 79. Een fraai woordenspel uit haar derde bundel ‘Vergezichten en gezichten’ (1954).
Zachter
Het strand is wel mijn vaderland,
de zee synchroniseert nog monotoon
stromen van tegenstrijdigheden.
Toch droomde ik soms, dat er een hoge boom
zou staan waaronder ik me neer kon leggen,
een boom, die breed geloverd in terrassen
van takken vogels bergen zou.
Vogels, die zingen een voor een,
niet tegelijk, en luisterend naar elkaar.
Soms droom ik dat: wanneer ik bang
ben voor de nimmer bange meeuwen
die vrij zijn, maar nooit blij
en die niet zingen, maar òf zwijgen
òf schreeuwen.
Margaretha Leenmans werd geboren in Den Haag aan de rand van Scheveningen. Zij studeerde geneeskunde in Leiden en was een jaargenoot van kroonprinses Juliana. Later verhuisde zij met haar man naar het noorden van het land. Zij woonden in huize De Zulthe bij Roden in de provincie Drenthe. In de tuin voor dat huis staat een gedenkteken van haar. Eens las ik daar op bezoek bij een vriendin, de woorden uit het gedicht Tijd: ’Ik droomde dat ik langzaam leefde… langzamer dan de oudste steen’. Op geschuurde zwerfstenen zijn de letters uitgestraald en liggen uitgestrekt voor de lezer klaar om te worden gezien.
Binnenkort ga ik het boek ophalen geschreven door Maaike Meijer:‘
M. Vasalis: een biografie’. Daar hoop ik te lezen wat Margaretha Leenmans inspireerde tot zoveel juweeltjes van gedichten.
Nelleke